Deze winter komt er geen nieuwe editie van de actie ‘1 boom mot kun’n’. De subsidieaanvraag vanuit de gemeente Bronckhorst richting provincie Gelderland loopt nog. Het lukt niet om de beschikking dit jaar nog af te geven.
Bij een evaluatie medio dit jaar op aandrang van Vereniging Bomenbelang bleek dat nogal wat bomen die geplant zijn in de afgelopen vier jaar, er slecht bij staan of inmiddels dood zijn. De droogte en hitte van de afgelopen twee zomers speelden hierin een grote rol.
Tussen de gemeente, ’t Onderholt en Vereniging Bomenbelang Bronckhorst is afgesproken dat alleen nog in het najaar nieuwe bomen geplant worden om het risico op verdroging kleiner te maken.
De partijen gaan er vanuit dat er weer wel een nieuwe, vijfde editie komt van ‘1 boom mot kun’n’ in het winterseizoen 2020/2021. Hiervoor kunnen grondeigenaren in het buitengebied van de gemeente Bronckhorst zich vanaf mei aanmelden. Die aanmeldingsperiode loopt dan tot oktober, zodat de ‘goedgekeurde’ locaties aan het einde van 2020 van bomen voorzien kunnen worden.
Afgelopen jaar vroegen grondeigenaren in totaal 131 ‘gratis’ bomen aan in het kader van de actie. ‘1 boom mot kun’n’.
De initiatiefnemer in de gemeente Bronckhorst was ‘Natuur op Bekveld’. Die werkte de afgelopen jaren samen met Vereniging Bomenbelang Bronckhorst, de agrarische natuurvereniging ’t Onderholt en de gemeente om zo veel mogelijk grondeigenaren in het buitengebied geïnteresseerd te krijgen om deel te nemen aan de boomplantactie. Die begon in de winter 2015/2016 en leverde tot nu toe 459 nieuwe bomen op in het buitengebied.
Het doel van de actie is het buitengebied weer te voorzien van een flink aantal landschappelijk beeldbepalende bomen. In de afgelopen decennia zijn door schaalvergroting namelijk veel vrijstaande bomen verloren gegaan. Juist die solitaire bomen zijn waardevol voor het landschap en de dierenwereld. Zo zijn vrijstaande bomen van belang voor (roof)vogels, vlinders, insecten en vleermuizen. Ze dragen bij aan de biologische ongediertebestrijding van de akkers. Ook het vee profiteert en vindt beschutting onder de bomen.
Het idee om aan alle grondeigenaren in het buitengebied te vragen of ze een enkele boom willen planten op een plek waar die kan uitgroeien tot een fors exemplaar, komt oorspronkelijk van bioloog Anton Stortelder die aan de universiteit van Wageningen werkt en het agrarisch cultuurlandschap goed kent.
Aan een gratis boom zaten wel enkele voorwaarden vast. Zo wordt van de deelnemers verwacht dat deze goed zorgen voor de boom zodat de bomen kunnen uitgroeien tot monumentale exemplaren.
De bomen worden niet in bestaande singels of andere beplantingen of verhardingen geplant en mogen ook geen onderdeel vormen van opgelegde herplant. Het soort boom moet in het landschap passen. De eigenaar zorgt onder andere voor voldoende uitrastering en water. En in beweid land moet de boom extra beschermd worden.
Vorig jaar ging het om winter- (3) of zomereiken (5), linde (40), zilverlinde (2), Koningslinde (1), beuk (20), rode beuk (14), kastanje (7), tamme kastanje (8), populier (2), walnoot (18), berk (2), gladde berk (1), grove den (2) en appel- en perenbomen (6).
Afgesproken is voortaan alleen nog kapvergunningplichtige bomen aan te bieden, dus geen fruitbomen meer.
Verder komt er een folder met tips voor de nazorg en een betere advisering aan de deelnemers over welke soort boom in welke grondsoort aan te bevelen is.
